Ισχαιμικά Εγκεφαλικά Επεισόδια
Τα ισχαιμικού τύπου αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, μπορούν κατηγοριοποιηθούν στα παροδικά και στα μόνιμα. Τα παροδικά ισχαιμικά επεισόδια(transient ischemic attacks) είναι επεισόδια νευρολογικής δυσλειτουργίας τα οποία οφείλονται σε εστιακή εγκεφαλική ή αμφιβληστροειδική ισχαιμία.
Έχουν αιφνίδια έναρξη και συνήθως παρέρχονται εντός 24 ωρών (αν και σύμφωνα με τα νέα δεδομένα της βιβλιογραφίας δεν διαρκούν περισσότερο της μίας -1- ώρας), δεν εγκαταλείπουν μόνιμα νευρολογικά ελλείμματα και δεν πιστοποιούνται απεικονιστικά.
Το 10-15% των ασθενών με παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο θα υποστεί κάποιο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο το 1ο τρίμηνο, εκ των οποίων το 50% θα λάβει χώρα το πρώτο 48ωρο. Απεναντίας τα μόνιμα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια -εξ ορισμού- εγκαταλείπουν μόνιμα νευρολογικά ελλείμματα οφειλόμενα στην ανεπαρκή ροή αίματος στην περιοχή των ημισφαιρίων ή/και του στελέχους του εγκεφάλου.
Η λογική της αντιμετώπισης ενός έμφρακτου βασίζεται στο γεγονός της διάσωσης του πέριξ , του ήδη εγκατεστημένου εμφράκτου, νευρικού ιστού. Πιο συγκεκριμένα, και εστιάζοντας στο αιμοδυναμικό profile του εγκεφάλου, εντός της κοίτης του αγγειακού(ισχαιμικού) εγκεφαλικού επεισοδίου υπάρχουν δύο κυρίαρχες ζώνες βλάβης του εγκεφαλικού ιστού: (α) η ζώνη του πυρήνα της βλάβης (core ischemic zone) όπου έχει επέλθει ήδη καταστροφή(θάνατος) των εγκεφαλικών κυττάρων λόγω πλήρους διακοπής της αιματικής ροής για >2-3 λεπτά και (β) η ζώνη του ‘’λυκόφωτος’’(ischemic penumbra) που ουσιαστικά παριστά εγκεφαλικό ιστό που ναι μεν είναι ισχαιμικός αλλά ακόμη βιώσιμος. Πιό συγκεκριμένα, τα εγκεφαλικά κύτταρα εντός αυτής της ζώνης, που βρίσκεται μεταξύ του εγκεφαλικού ιστού που αιματώνεται κανονικά και του εγκεφαλικού ιστού που έχει ήδη καταστραφεί λόγω διακοπής της αιματικής ροής, μπορούν να παραμείνουν βιώσιμα για αρκετές ώρες. Αυτό συμβαίνει γιατί η περιοχή αυτή συνεχίζει να αιματώνεται από παράπλευρο αναστομωτικό δίκτυο. Εντούτοις, και αυτά τα εγκεφαλικά κύτταρα θα οδηγηθούν στο θάνατο εάν δεν υπάρξει επαναιμάτωση μιας και οι εφεδρείες του παράπλευρου αναστομωτικού δικτύου δεν είναι ικανές από μόνες τους για την διατήρηση στη ζωή των κυττάρων αυτών. Συνεπώς, βάσει των παραπάνω, η θεραπεία του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου κινείται στο πλαίσιο της πρόληψης δευτερογενών νευρικών βλαβών του εγκεφάλου από το ήδη εγκατεστημένο έμφρακτο.
